Dit moet je weten over shooten op TFP-basis

Je bent de term vast wel eens tegengekomen op social media: ‘TFP’. Wat betekent dat precies? In deze blog lees je waar deze term vandaan komt en wat ik er zelf mee doe.

TFP is een afkorting die staat voor ‘Time For Photo’ of ‘Time For Portfolio’. Het is een samenwerkingsverband tussen creatieve professionals of amateurs die aan hun portfolio werken. Denk bijvoorbeeld aan fotografen, modellen, visagisten, haarstylisten en kledingstylisten. Door een samenwerking op TFP-basis aan te gaan houden ze samen de kosten zo laag mogelijk.

Vergoeding

Laten we meteen maar over geld beginnen, we zijn tenslotte Nederlanders. Een TFP-samenwerking betekent in de praktijk dat twee of meer mensen samenwerken om toffe foto’s te maken. Dit kunnen professionals zijn die hun brood ermee verdienen of mensen die het vooral als hobby doen. Iedereen in het team levert zijn of haar eigen bijdrage zonder daarvoor een vergoeding te ontvangen. Het idee is dat de bijdrage van iedereen even waardevol is. Door deze constructie kun je met gesloten beurs toffe concepten uitwerken die anders erg kostbaar zouden zijn voor een persoon.

In praktijk zie je ook mensen die kosteloos gesteld willen worden en reiskostenvergoeding vragen. Dit is in mijn ogen een onredelijk verzoek, omdat ieder teamlid kosten maakt. De fotograaf heeft bijvoorbeeld de afschrijving op zijn veelal dure apparatuur, de visagist heeft kosten voor haar make-up, etc. Belangrijk is vooral jezelf af te vragen of het concept voor jou van meerwaarde is, waardoor je bereid bent je eigen kosten te dragen.

Gelijkwaardigheid

Eén van de belangrijkste dingen bij TFP is gelijkwaardigheid. Dat betekent dat alle deelnemers een vergelijkbare hoeveelheid ervaring hebben en hun portfolio’s op hetzelfde niveau zijn. Ben je bijvoorbeeld een beginnende fotograaf, verwacht dan niet dat een model met vijf jaar ervaring interesse heeft om samen te werken. Je bent op dat moment simpelweg nog niet in staat om foto’s te maken waarmee je zijn of haar portfolio vooruit stuwt. Omgekeerd geldt dat als model ook: een beginner mist nog de ervaring met poseren en de variatie in expressies waar een ervaren fotograaf behoefte aan heeft.

Geen gratis fotoshoot

De term TFP wordt vandaag de dag ontzettend veel misbruikt door ‘modellen’ en bedrijven. Iedereen kan tegenwoordig op een knopje drukken en een foto produceren. Kwalitatief hoogstaand werk afleveren is een heel ander verhaal. Fotografie is en blijft nog steeds een echt vak. Toch proberen veel bedrijven hobby fotografen voor hun karretje te spannen onder het mom van TFP. Een kwalijke zaak, want zo’n commercieel bedrijf verdient dan geld over de rug van een fotograaf. Gelukkig weten de meeste hobby fotografen inmiddels al beter.

Tegen jonge mooie vrouwen wordt veel vaker ‘ja’ gezegd. Onder het mom van TFP hopen ze een gratis fotoshoot te kunnen krijgen. Deze categorie ‘modellen’ heeft vaak geen intentie om een portfolio op te bouwen. Ze hopen dat hun leuke uiterlijk voldoende is om af en toe een shoot te kunnen doen. Vaak zie je onervaren fotografen reageren op dit soort oproepen. Op het eerste oog doen ze daar niemand kwaad mee, toch schuilt er een gevaar in voor zowel model als fotograaf.

Waar moet je voor oppassen als model

Laten we met de gevaren voor modellen beginnen. Als je een leuk voorkomen hebt lijkt het alsof fotografen voor je in de rij staan. Dat is natuurlijk goed voor je ego. Als je echter kritisch kijkt merk je dat er vaak een bepaald type fotograaf reageert. Het zijn meestal de fotografen met weinig ervaring en geen of een zeer matig portfolio. Omdat een camera tegenwoordig zo betaalbaar is, zijn er genoeg mannen die een camera hebben gekocht met de intentie jonge meiden voor hun lens te krijgen. Dit zijn geen echte fotografen, zij hopen vooral zoveel mogelijk sexy foto’s te kunnen maken. Zo komt die gratis fotoshoot in ene met een prijs waar je niet op had gerekend. Uiteraard is niet iedere beginnende fotograaf een man met foute intenties.

Daarnaast loop je nog een ander risico als model. De fotografen die op je oproep reageren hebben meestal weinig ervaring. Ze kunnen nog niet goed aansturen, de foto’s zijn vaak technisch van matige kwaliteit en goed nabewerken kunnen ze zeker nog niet. Dat kan je ze niet kwalijk nemen, je moet tenslotte ergens beginnen. Besef wel dat zo’n fotograaf deze foto’s gaat gebruiken voor zijn portfolio en dus online zet. Vind je de shoot achteraf tegenvallen, dan kan het zijn dat die foto’s toch online komen. Misschien ben je er op dat moment blij mee, maar hoe zit dat twee jaar later, wanneer je veel meer ervaring hebt opgedaan? Je kunt niet zomaar verwachten dat de foto’s offline worden gehaald wanneer je ze niet (meer) mooi vindt. Je hebt tenslotte op TFP-basis samengewerkt. Betaal je een fotograaf voor zijn of haar diensten, dan mag je zelf kiezen of ze wel of niet online

Waarom als fotograaf ook oppassen?

Het klinkt fantastisch, een mooie jonge dame voor je lens. Wat kun je daar nu als beginnende fotograaf op tegen hebben? Verplaats je even in de schoenen van de jonge dames van tegenwoordig. Ze zien de hele dag de mooiste foto’s op sociale media voorbijkomen. Ze kennen hun eigen lijf als geen ander, zijn daar superkritisch op en hebben een hele lijst met onzekerheden. Hun selfies worden 50x opnieuw geschoten voordat ie uiteindelijk geplaatst wordt. Ze zijn ook vaak onder dezelfde hoek genomen, want dat is de hoek die ze mooi vinden van zichzelf. Dan kom jij als fotograaf en verwachten ze van jou dat jij dit gaat overtreffen.

De werkelijkheid is dat je vaak nog volop bezig bent met allerlei technische zaken, zoals je camera en lichtbeheersing. Achteraf zijn de foto’s misschien helemaal niet geworden zoals je gehoopt had. Dat hoort allemaal bij het leerproces. Elke shoot die je doet is weer een stap vooruit. Bedenk nu wat er gebeurt als het model jouw foto’s ziet. Die ziet niet jouw stap vooruit, maar vergelijkt de foto’s met het ideaalbeeld in haar hoofd. Grote kans dat ze daar niet aan voldoen, laat staan dat ze het overtreffen!

Dan krijg je een discussie over het wel of niet plaatsen van de foto’s. Jij hebt al je tijd en energie erin gestoken en wilt ze gebruiken voor je sociale kanalen en portfolio. Zij vindt zichzelf er vreselijk opstaan en wil niet dat ze online komen. Je kunt dan twee dingen doen. Je pakt je verlies, je hebt je tijd verspild en blijft met je frustratie achter.

De tweede optie is de klachten negeren. Je hebt op TFP-basis gewerkt en mogelijk zelfs een contract laten tekenen. Je staat volkomen in je recht en gaat hier gebruik van maken. Bedenk hierbij wel dat er hoogstwaarschijnlijk een tegenreactie op gaat komen. De kans is groot dat dit een hoop negativiteit uitlokt via social media. Ben je net bezig een naam op te bouwen als fotograaf, wordt ie gelijk door het slijk getrokken door een model. De ervaring leert dat zo’n model de meeste steun krijgt online. Je kansen op nieuwe samenwerkingen zijn in één klap aanzienlijk verkleind.

Maar hoe moet je dan beginnen vraag je je wellicht af? De beste tip die ik altijd geef, begin met bekenden. Zo ben ik zelf ook begonnen toen ik met portretfotografie wilde starten. Het grote voordeel is dat iemand je al kent, waardoor ze veel meer geduld met je hebben als fotograaf. Ze willen je helpen groeien als fotograaf. Als het ze ook nog een paar mooie foto’s oplevert is dat alleen maar mooi meegenomen. De kans op conflict en naming & shaming is veel minder groot.

Werken professionals ook op TFP-basis?

TFP is iets wat volop in het hobbycircuit voorkomt, maar er zijn zeker ook professionals die hier gebruik van maken. Als professional zorg je dat de wensen van je klant vervuld worden. Dat is vaak niet het meest creatieve wat je kunt en zelden iets wat je nog nooit eerder gedaan hebt. Veel professionals maken dan ook tijd vrij voor ‘vrij werk’. Op deze manier kunnen ze nieuwe dingen uitproberen en hun portfolio naar een nieuwe hoogte stuwen. In de praktijk hebben dat soort fotografen vaak al een groot netwerk en werken ze samen met mensen waar ze goede ervaringen mee hebben opgedaan.

Toch is het ook voor hen interessant om met nieuwe mensen samen te werken en hun netwerk uit te breiden. Je moet dus een beetje mazzel hebben om er op dit niveau tussen te komen. Een ijzersterk portfolio is het beste entreebewijs om dat voor elkaar te krijgen. Lukt dat niet, kan je altijd overwegen iemand te betalen voor zijn of haar diensten. In de meeste gevallen is iemand zijn of haar geld gewoon waard en heb jij alsnog je kick-ass portfoliomateriaal.

Tot slot

In deze blog heb ik geprobeerd weer te geven waar TFP eigenlijk voor bedoeld is. TFP is een prachtig concept voor creatievelingen, maar kent (vooral voor beginnende fotografen en modellen) ook een aantal risico’s. Visagisten en stylisten lopen dit risico een stuk minder, daar zijn er niet zoveel van. Daardoor krijgen ze veel sneller toegang tot ervaren fotografen. Geniet dus vooral van het concept en wees bewust van eventuele risico’s. Dat scheelt een hoop discussies en verdriet achteraf.

Nog even samengevat waar je op kunt letten voordat je met iemand de samenwerking aangaat:

• Heeft hij of zij een portfolio op hetzelfde niveau als dat van jou?
• Past het concept bij wat jij op dit moment kunt?
• Hoe bepalen jullie welke foto’s online komen en is dit vooraf vastgelegd?
• Heb je er geen goed gevoel bij? Ga dan niet de samenwerking aan.
• Ben je minderjarig? Dan hoort er een ouder of verzorger aanwezig te zijn tijdens de shoot.

Denk jij een echte aanvulling te zijn op mijn portfolio, dan mag je altijd contact opnemen. Vergeet vooral niet je portfolio mee te sturen!